Lý giải trào lưu du học nghề tại Đức của các bạn trẻ Việt Nam

Nếu như ở Việt Nam, hình thức đào tạo kép còn khá xa lạ nhưng tại CHLB Đức, mô hình này đã có từ lâu đời và rất phát triển. Mô hình này được cả thế giới đánh giá cao, bằng cấp được Đức cấp cho học viên tham gia mô hình đào tạo này được cả thế giới công nhận. Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng mô hình đào tạo kép là chìa khóa thành công của nền kinh tế Đức.

Học đi đôi với hành

Trong hệ thống đào tạo kép, người học sẽ có 40% thời gian học lý thuyết tại trường nghề và 60% thời gian học thực hành tại doanh nghiệp (DN). Chính vì người học được đào tạo 2 nơi như thế nên mô hình đào tạo này được gọi là đào tạo kép. Khi người học tham gia chương trình này, họ được đào tạo 2.100 tiết lý thuyết tại trường dạy nghề và khoảng gần 3.000 tiết thực hành nghề tại các DN đang hoạt động trong ngành nghề mà người học theo học.

Chương trình này mang đến cho người học nhiều cơ hội để có thể học việc và từ đó thu thập kinh nghiệm làm việc. Chương trình này thường kéo dài từ 2 đến 3 năm rưỡi và bao gồm 2 quá trình: Một là, người học sẽ dành ra 1 đến 2 ngày/tuần hoặc vài tuần liên tục để đi học ở trường nghề. Tại đây, người học sẽ được truyền đạt những kiến thức gắn với công việc sau này. Hai là, người học vận dụng những hiểu biết vào thực tế qua việc vận hành máy móc tại DN, từ đó xem bản thân mình có thể phù hợp với công việc hay không. Ở CHLB Đức, DN khi có nhu cầu mở rộng về nhân lực sẽ lập kế hoạch và lên chương trình tuyển sinh. Nếu DN đó có cơ sở dạy lý thuyết thì sinh viên vừa học lý thuyết kết hợp với thực hành ngay tại DN. Ngược lại, DN sẽ kết hợp với một trường nghề để hợp tác. Các trường nghề cũng tìm đến các DN để hợp tác đào tạo nguồn nhân lực cho DN và sẵn sàng đào tạo theo nhu cầu của DN.

Kỹ sư Gabor Nagy, Chủ tịch Công ty Killenberg Bau GmbH (TP Erfurt), cho biết công ty ông chuyên về xây dựng cầu đường nên nhu cầu nhân lực gần như liên tục. Đó là lý do ông hợp tác với Trường Bildungswerk Bau (BiW), một trường chuyên dạy nghề xây dựng để chủ động cho nguồn nhân lực của DN mình. Gabor khẳng định tuy lao động ngành xây dựng toàn nước Đức đang thiếu trầm trọng nhưng DN của ông vẫn phát triển ổn định nhờ mô hình đào tạo kép phối hợp cùng Trường BiW. “Giờ đây, DN chúng tôi hoàn toàn chủ động nguồn lao động ngắn hạn, đó là những học viên đang học nghề xây dựng tại DN và Trường BiW. Trong tương lai gần, họ sẽ là nhân viên chính thức của DN và chúng tôi hoàn toàn yên tâm về kỹ năng nghề nghiệp của họ. Chẳng có gì tuyệt vời hơn khi bạn biết được 5 năm, 10 năm nữa ai sẽ là những nhân sự đắc lực của mình bởi họ đang ở đây với chúng tôi hằng tuần” – ông Gabor bày tỏ.

Học nghề nhưng được trả lương

Khi người học hoàn thành khóa đạo tạo kép, hàng loạt những triển vọng nghề nghiệp cũng sẽ rộng mở. Nội dung của chương trình đào tạo nghề ở Đức rất đa dạng bởi đó là sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành ngay từ những ngày đầu. Người học sẽ được nhận một công việc thực tập liên quan đến ngành nghề của mình tại một DN trong khi vẫn đến trường nghề học 1 đến 2 buổi/tuần. Trường nghề sẽ cung cấp cho người học nền tảng kiến thức để phục vụ cho việc thao tác trong công việc tại DN. Sự kết hợp này sẽ tạo cho người học một sự chuẩn bị tốt cho công việc mai sau.

Hiện nay, nhu cầu tìm kiếm nguồn nhân sự phục vụ sản xuất, kinh doanh tại CHLB Đức là rất lớn. Vì thế, đây là cơ hội cho các bạn trẻ khi tham gia vào các chương trình du học nghề tại Đức. Điều đặc biệt của chương trình đào tạo kép này là người học được trả lương trong suốt quá trình học tập. Người học có thu nhập ngay khi bắt đầu chương trình đào tạo nghề ở Đức. Học nghề ở Đức cũng có thể là tấm vé cho bạn đi đến thành công trong sự nghiệp tại thị trường lao động của nước này. Phần lớn học viên tham gia học nghề tại Đức đều được nhận vào làm việc lâu dài tại chính DN mà họ thực tập sau khi hoàn thành khóa đào tạo nghề.

Sau khóa đào tạo kép, người học đã trở thành người lao động có tay nghề, có thu nhập cao và có rất nhiều lợi thế vì trước đó đã được làm quen và tìm hiểu kỹ về DN, cách thức vận hành cũng như đồng nghiệp tại nơi làm việc.

Ông Nguyễn Du, Viện trưởng Viện Kinh tế và Công nghệ Đông Á (IET), cho rằng du học nghề sang CHLB Đức là một chương trình khá hấp dẫn đang được các bạn trẻ Việt Nam đặc biệt quan tâm trong vài năm trở lại đây. Để đặt chân sang CHLB Đức và bước vào trường học nghề theo mô hình đào tạo kép, các em chỉ cần tốt nghiệp THPT, học và thi lấy chứng chỉ B2 tiếng Đức, đồng thời học kiến thức nền ngành nghề mà mình chọn học. “Nước Đức có nhu cầu lớn về nguồn nhân lực có kỹ năng, tập trung ở các ngành điều dưỡng, nhà hàng – khách sạn, xây dựng, cơ khí, ôtô… Do vậy, chọn du học nghề sang CHLB Đức là một hướng đi phù hợp cho các bạn trẻ” – ông Du nói thêm.

Nhiều bạn trẻ tìm đường sang Đức bằng con đường du học nghề bởi chi phí thấp, đi học được trả lương, tốt nghiệp có việc làm ngay, đặc biệt là cơ hội định cư lâu dài tại châu Âu. Nhiều bạn trẻ còn xem du học nghề là cánh cửa mở ra tương lai tươi sáng bởi chỉ cần 5 năm ở Đức, ngoài được hưởng mức lương cao và chính sách an sinh xã hội tốt, kỹ năng làm việc “kiểu Đức” sẽ giúp họ có thể tìm việc ở bất cứ quốc gia nào khác. Đó cũng là cách mà nhiều bạn trẻ nắm lấy cơ hội này để thực hiện ước mơ trở thành “công dân toàn cầu”.

Chúng tôi gặp bạn Nguyễn Quang Vinh (24 tuổi, quê Hà Tĩnh) đang theo học ngành xây dựng tại Trường BiW, TP Weimar (bang Thüringen). Vinh cho biết trong ký túc xá nơi anh ở có hơn 20 sinh viên quốc tịch khác nhau. Tuy học chung với nhiều bạn quốc tế nhưng cách dạy và học ở đây làm người học cảm thấy không có bất kỳ sự phân biệt nào. Mọi người tôn trọng nhau và sử dụng một ngôn ngữ duy nhất là tiếng Đức cho việc học tập. “Việc học tập trong môi trường như vậy giúp tôi tự tin hơn trong giao tiếp, học hỏi được nhiều hơn về văn hóa, lối sống cũng như giúp đỡ lẫn nhau trong học tập. Đó là cơ sở để sau này tôi có thể đi nhiều nơi, đến nhiều nước mà không quá bỡ ngỡ bởi ít ra cũng đã biết ít nhiều thông qua bạn học của mình” – Vinh tâm sự.

Có một điều thú vị là ở Đức, DN trả lương cho người học nghề với mong muốn bạn gắn bó lâu dài với họ. Tuy nhiên, DN lại không có bất kỳ điều khoản nào ràng buộc người học nghề bởi theo đại diện nhiều DN, đã học ở Đức thì làm cho DN nào, ở quốc gia nào cũng là sản phẩm đào tạo của Đức, cũng là góp phần phát triển chung cho nhân loại. Với DN Đức, quan trọng nhất là con người được họ đào tạo có phát huy hết năng lực của mình hay không.

Ông MATTHIAS KAISER, Chủ tịch Tập đoàn Avestos (Đức):

Con đường hợp pháp, bền vững

Du học nghề sang Đức là con đường bằng phẳng, minh bạch nhất để bạn đến Đức – trung tâm kinh tế của châu Âu – nhằm phát triển sự nghiệp một cách bền vững. Khi sang Đức theo học mô hình đào tạo kép, bạn không phải tốn học phí mà còn được trả lương, hưởng các chính sách như một lao động thực thụ. Sau khi tốt nghiệp, bạn sẽ được bố trí việc làm đúng vị trí đào tạo và hưởng mức thu nhập tương xứng. Không chỉ vậy, nếu tốt nghiệp ở Đức, tay nghề là một tài sản sinh lợi rất lớn giúp bạn làm việc tốt dù ở đâu.